Tiroid nodülü, tiroid bezinde ortaya çıkan, birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar büyüyebilen yumru şeklinde anormal oluşumlardır.
Kadınların yaklaşık %6’sında, erkeklerin ise %2’sinde muayene ile fark edilebilen nodüller vardır. Tiroid ultrasonu yapıldığında ise erişkinlerin yarısına yakınında nodül tespit edilebilmektedir. Bunların büyük çoğunluğu iyi huylu olsa da yaklaşık %10-15’i kötü huylu çıkabilmektedir.
Tiroid Nodülü Belirtileri
Tiroid nodülleri genelikle rastlantısal tespit edilir ve çoğu kişide herhangi bir belirtiye neden olmazlar.
Çoğu tiroid nodülü belirti vermez ve genellikle tesadüfen tespit edilir. Ancak bazı durumlarda aşağıdaki şikâyetler görülebilir:
- Boyunda şişlik veya kitle hissi
- Ses kısıklığı, yutma güçlüğü
- Boyun lenf bezlerinde şişlik
- Nodül tiroid hormonu üretiyorsa (sıcak nodül) kişide çarpıntı
- Hormon üreten nodüllerde çarpıntı, kilo kaybı, sıcağa tahammülsüzlük, terleme, sinirlilik, halsizlik
Eğer boynunuzda ele gelen bir şişlik fark ettiyseniz veya yukarıdaki belirtilerden bazılarını yaşıyorsanız bir endokrinoloji uzmanına başvurmanız gerekir.
Tiroid Nodülü Neden Olur?
Tiroid nodüllerinin oluşumunda farklı faktörler rol oynar:
- İyot eksikliği
- Sigara ve alkol kullanımı
- Boyun bölgesine radyasyon maruziyeti
- Otoimmün tiroid hastalıkları (Hashimoto, Graves gibi)
- Genetik yatkınlık
- Daha önce tiroid hastalığı öyküsü
Hangi Tiroid Nodülü Tehlikelidir?
Nodülün Özellikleri
1- 1.5 cm’den büyük nodüller genellikle incelemeye alınır. 1 cm altındaki nodüller ise aşağıda bahsedeceğimiz risk faktörlerinin veya şüpheli ultrason bulgularının varlığında incelemeye alınırlar.
Kimlerdeki nodüller kanser açısından daha risklidir? (Risk Faktörleri)
Tiroid nodülü görüldüğünde öncelikle kanser olup olmadığının araştırılması gerekir. Tehlikeli kabul edilebilecek nodüller genellikle:
- Geçmişte boyun bölgesine radyasyon almış olanlar
- Daha önce tiroid kanseri geçirmiş olanlar
- 16 yaşından küçük ve 60 yaşından büyük olanlar
- Ailesinde tiroid kanseri veya ailesel kanser sendromları öyküsü olanlar
- Tiroid nodülü hızlıca büyüyenler
- Kalıcı ses kısıklığı, artan nefes darlığı ve yutma güçlüğü olanlar
- Tiroid çevresindeki (boyundaki) lenf bezlerinde şişlik ve büyüme olanlar
- Sert ve hareketsiz (fikse) nodülü olanlar
- Erkekler
- Hızla büyüyen,
- Sert ve hareketsiz olan,
- Ses kısıklığı, nefes darlığı veya yutma güçlüğü yapan,
- Ailede tiroid kanseri öyküsü olan kişilerde görülen,
- 1 cm’den büyük ve şüpheli ultrason bulguları taşıyan nodüllerdir.
Tanı Yöntemleri
- TSH testi → Tiroid hormonlarının işleyişini anlamak için yapılır.
- Tiroid ultrasonu → Nodülün yapısı, büyüklüğü, sınırları ve risk durumu değerlendirilir.
- Biyopsi (İİAB) → Şüpheli nodüllerde kesin tanı için uygulanır. Sonuçlar Bethesda sınıflandırmasına göre değerlendirilir.
TSH Testi
Tiroid nodülü tespit edilen kişilerde ilk yapılan tetkiklerden birisi TSH’dır.
- TSH Normal: Nodülün büyüklüğüne göre tiroid kanseri açısında risk faktörlerine bakılır ve gerekirse biyopsi yapılır.
- TSH Düşük: Hormon üreten iyi huylu tiroid nodülü olduğu düşünülür. Sintigrafi yapılarak tedavi planlanır.
- TSH Yüksek: Savunma hücrelerinin tiroid dokusuna saldırdığı ve iltihaplanmaya sebebiyet verdiği otoimmün tiroidit düşünülür. Antikor testleri yapılır.
Tiroid ultrasonu
Nodülün iyi veya kötü huylu olduğuna düşündüren bazı ultrason bulguları vardır. Bu bulgular nodülün karakteri hakkında bilgi verse de kesin teşhis koydurmaz. Yani sadece ultrason sonucu ile nodüle tamamen iyi huylu demek oldukça zordur.
| Tiroid Nodülü Ultrason Özellikleri | |
| İyi Huylu Olduğunu Düşündüren Ultrason Özellikleri | Kötü Huylu Olduğunu Düşündüren Ultrason Özellikleri (Şüpheli Bulgular) |
| Hiperekoik olması (izoekoik olması kısmen iyi değerlendirilir) | Hipoekoik olması |
| Keskin ve düzenli sınırlarının olması | Düzensiz ve belirsiz sınırlı olması |
| Kaba kalsifikasyonların olması | Mikrokalsifikasyon (milimetrik kalsifikasyon) içermesi |
| Basit kistler | Halo kaybı olması |
| Nodülün boyunun eninden büyük olması | |
| Nodülde aşırı damarlanma oluşu (hipervaskülarite) | |
Not: Birden çok şüpheli ultrason bulgusu varsa kanser risk artar.
Kimlere Biyopsi (İİAB) Yapılır?
Ratlantısal olarak tesbit edilmiş ve belirti vermeyen nodüllerde, şu durumlarda biyopsi yapılır:
- Çapı 1 – 1.5 cm’den büyük nodüller
- Çapı 1 cm’den küçük olduğu halde risk faktörleri taşıyan kişilerdeki nodüller. Risk faktörlerini yukarıda bulabilirsiniz.
- Şüpheli ultrason özellikleri taşıyanlar(tabloya bakınız).
Biyopsi Sonucu Yorumlanması
Tiroid biyopsi sonuçları Bethesda sistemine göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma ile yapılacak işlemler ve kanser riski belirlenir.
| Bethesda Sınıflandırması | ||
| Sınıf | Kanser Riski (%) | Açıklama |
| Bethesda Kategori 1 | %1 – 4 | Teşhis için yetersiz. Ultrason eşliğinde biyopsiyi tekrarlamak gerekir. |
| Bethesda Kategori 2 | % 1< | İyi huylu (benign). Belli aralıklar ile takip edilir. |
| Bethesda Kategori 3 | %5 – 10 | Ultrason eşliğinde biyopsi tekrarı gerekir. (Önemi belirsiz atipi) |
| Bethesda Kategori 4 | % 15 – 45 | Kanser şüphesi (folüküler veya hurtle hücreli). |
| Bethesda Kategori 5 | % 60 – 75 | Kanser açısından yüksek şüphe |
| Bethesda Kategori 6 | % 97 – 99 | Kanser |
Tiroid nodülü saptanan kişilerde en korkulan durum bu nodülün kötü huylu (kanser) olmasıdır. Nodüllerin yaklaşık % 5’i kadarı kötü huylu çıkmaktadır. Ancak bahsettiğimiz risk faktörleri ve şüpheli ultrason bulgularının varlığında risk artmaktadır.
YORUMLAR